Vốn hóa là gì? 6 điểm cần lưu ý về vốn hóa thị trường

Vốn hóa thị trường là một thuật ngữ tài chính quan trọng trong đầu tư. Hiểu được vốn hóa là gì? Nắm được đặc điểm, ý nghĩa của vốn hóa sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra được những quyết định đầu tư đúng đắn.

Vốn hóa thị trường là gì?

Vốn hóa thị trường là tổng giá trị hiện tại của tất cả các cổ phiếu đang được công ty lưu hành trên thị trường.

Và được xác định bởi công thức:

Vốn hóa thị trường = Giá hiện tại x Số lượng cổ phiếu lưu hành

Ví dụ:

Vốn hóa thị trường của cổ phiếu VNM tại ngày 01/11/2022 được xác định bằng:

• Giá cổ phiếu: 80,200 vnđ/cổ phiếu
• Số lượng cổ phiếu lưu hành: 2,089,645,346 cổ phiếu
• Vốn hóa thị trường của VNM (tại ngày 1/1/2022) = 80,200 x 2,089,645,346 = 167,589,556,749,200 vnđ (hay 167,589 tỷ đồng)

Vốn hóa thị trường cho bạn biết điều gì?

Hiểu đơn giản…

• Vốn hóa thị trường là số tiền bỏ ra mua toàn bộ vốn cổ phần của doanh nghiệp tại thời điểm hiện tại.

Đây là một đặc điểm quan trọng giúp nhà đầu tư xác định được rủi ro, cũng như lợi nhuận của một công ty.

• Giá trị vốn hóa thể hiện quy mô hoạt động, vị thế của một doanh nghiệp trên thị trường.

Vốn hóa cao cho thấy doanh nghiệp này đã hoạt động từ lâu, thường là những doanh nghiệp đầu ngành.

Trong khi đó, vốn hóa nhỏ thường là những doanh nghiệp mới, chịu sự dẫn dắt của doanh nghiệp đầu ngành và giá cổ phiếu chịu ảnh hưởng lớn từ biến động thị trường chứng khoán.

• Giá trị vốn hóa cũng cho thấy được tính thanh khoản và độ rủi ro của cổ phiếu.

Doanh nghiệp có quy mô vốn hóa lớn sẽ giúp nhà đầu tư tránh được rủi ro thanh khoản của cổ phiếu trên thị trường. Tức là bạn có thể thoái vốn nhanh mà không mất quá nhiều chi phí khi thực hiện.

Những công ty có vốn hóa cao thường sẽ đáng tin cậy hơn và có xu hướng rủi ro thấp hơn. Vì thế, nhà đầu tư cá nhân, tổ chức có thể đa dạng hóa danh mục của mình sao cho hiệu quả, tối ưu nhất và vẫn trong mức rủi ro chấp nhận được.

• Giá trị vốn hóa cho thấy tiềm năng tăng trưởng giá cổ phiếu trong tương lai.

Các công ty vốn hóa lớn thường có tốc độ tăng trưởng chậm, nhưng ổn định và lợi thế mang lại lợi nhuận về lâu dài. Giá cổ phiếu thường không tăng mạnh

Trong khi các công ty vốn hóa vừa và nhỏ thì tiềm năng tăng giá cổ phiếu mạnh.

Phân loại doanh nghiệp theo vốn hóa thị trường

Ở Việt Nam, dựa vào giá trị vốn hóa thị trường các doanh nghiệp sẽ được chia thành 3 nhóm:

• Vốn hóa lớn (Large Cap)
• Vốn hóa vừa (Mid Cap)
• Vốn hóa nhỏ (Small Cap)

Doanh nghiệp vốn hóa lớn – Large Cap

Đây là nhóm doanh nghiệp có vốn hóa > 10,000 tỷ đồng.

Nhóm cổ phiếu Large Cap là những doanh nghiệp có thị giá cổ phiếu cao, đi cùng với số lượng cổ phiếu lưu hành lớn.

Những cổ phiếu vốn hóa lớn thường có xu hướng dẫn đầu trong ngành và có sản phẩm được người tiêu dùng biết đến rộng rãi.

Ví dụ như:

• Ngân hàng Vietcombank (Mã: VCB)
• Tập đoàn Vingroup (Mã: VIC)
• Sữa Vinamilk (Mã: VNM)

Doanh nghiệp vốn hóa vừa – Mid Cap

Là nhóm doanh nghiệp có vốn hóa từ 1,000 tỷ đến 10,000 tỷ đồng.

Những doanh nghiệp thuộc nhóm này thường sẽ có số lượng cổ phiếu hoặc thị giá không cao bằng nhóm Large Cap.

Quy mô hoạt động ở tầm trung và giá cổ phiếu trên thị trường không quá cao.

Những doanh nghiệp nhóm Mid Cap thường cố gắng để tăng thị phần và trở nên cạnh tranh hơn trên thị trường.

Các doanh nghiệp trong nhóm Mid Cap giá càng cao, càng biểu hiện cho tốc độ hiệu quả của doanh nghiệp…

…hay sự chú ý của thị trường dành cho cổ phiếu đó.

Doanh nghiệp vốn hóa nhỏ – Small Cap

Là nhóm doanh nghiệp có vốn hóa dưới 1,000 tỷ.

Những doanh nghiệp thuộc nhóm này có quy mô vốn nhỏ.

Bên cạnh đó, giá cổ phiếu thấp do công ty hoạt động trong môi trường cạnh tranh khốc liệt, không có biên lợi nhuận tốt hoặc bị thị trường bỏ quên, bị đánh giá thấp.

Cũng có nhiều trường hợp, đây là những công ty hoạt động không hiệu quả.

Những công ty có vốn hóa nhỏ thường có tính rủi ro cao, cũng như không có nhiều thông tin, số liệu để đánh giá.

2 nhân tố ảnh hưởng đến vốn hóa thị trường

Từ công thức:

Vốn hóa = Giá thị trường x Số lượng cổ phiếu

…dễ dàng thấy được, Vốn hóa sẽ chịu ảnh hưởng bởi 2 yếu tố chính là:

• Giá cổ phiếu
• Số lượng cổ phiếu đang lưu hành

Khi giá cổ phiếu trên thị trường biến động, dù tăng lên hay giảm đi, đều sẽ tác động đến vốn hóa của doanh nghiệp.

Ví dụ:

Giả sử công ty A có 10,000,000 cổ phiếu. Ngày 1/10, giá cổ phiếu công ty là 30,000 vnđ/CP. Vốn hóa của công ty A lúc này là: 300 tỷ.

Tuy nhiên, đến ngày 1/11, giá cổ phiếu tăng lên 35,000 vnđ/CP.

Như vậy, vốn hóa của công ty A cũng sẽ thay đổi, từ 300 tỷ lên 350 tỷ đồng.

Tương tự, khi số lượng cổ phiếu lưu hành của doanh nghiệp thay đổi, thì vốn hóa của cổ phiếu đó cũng thay đổi.

Vốn hóa thị trường có thể biến động tăng/giảm theo từng thời điểm khác nhau, chứ không phụ thuộc hoàn toàn vào giá trị thực sự hay hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp đó.

Tuy nhiên, bạn cũng cần phải lưu ý rằng:

Vốn hóa thị trường của cổ phiếu sẽ không bị ảnh hưởng bởi việc chia tách cổ phiếu

Khi một cổ phiếu được chia tách (ví dụ trả cổ tức cổ phiếu…) thì số lượng cổ phiếu lưu hành tăng lên, nhưng giá cổ phiếu lại giảm tương ứng theo tỷ lệ. Do đó mà vốn hóa thị trường của cổ phiếu không đổi.

Phân biệt Vốn hóa thị trường và Vốn chủ sở hữu

“Vốn hóa” và “Vốn chủ sở hữu” là 2 thuật ngữ phổ biến và được nhiều nhà đầu tư nhắc đến trong đầu tư.

Tuy nhiên, trên thực tế có khá nhiều nhà đầu tư bị nhầm lẫn giữa 2 thuật ngữ này.

• Vốn hóa thị trường là căn cứ để đánh giá quy mô của doanh nghiệp. Và vốn hóa doanh nghiệp sẽ biến động theo thời gian, phụ thuộc vào giá cổ phiếu và số lượng cổ phiếu đang lưu hành. Chỉ tiêu này không phản ánh giá trị thực của doanh nghiệp tại thời điểm hiện tại.
• Vốn chủ sở hữu lại là căn cứ tính toán và xác định giá trị thực của doanh nghiệp. Giá cổ phiếu không ảnh hưởng đến vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp, mà tài sản của doanh nghiệp sẽ là những yếu tố quyết định.

Bạn có thể đọc thêm về Vốn chủ sở hữu – Ý nghĩa và ứng dụng trong đầu tư. Tại đây

Chiến lược đầu tư hiệu quả dựa trên vốn hóa

Nhà đầu tư thường có xu hướng đa dạng hóa danh mục đầu tư vào các cổ phiếu có vốn hóa khác nhau.

Sau đây là 4 yếu tố chính bạn cần xác định trước khi xây dựng danh mục đầu tư của mình:

• Mục tiêu tài chính của bạn: bạn đầu tư để làm gì (tích lũy, cưới vợ, mua nhà hay tậu xe…)
• Khả năng chấp nhận rủi ro (cao, trung bình hay thấp)
• Khoảng thời gian đầu tư: 6 tháng, 1 năm hay 3 – 5 năm
• Sự am hiểu và kiến thức của bạn

Việc xác định trước những điều trên sẽ giúp bạn xây dựng được một danh mục đầu tư đa dạng, giúp giảm thiểu rủi ro đầu tư trong mọi lĩnh vực (không riêng thị trường chứng khoán).

Từ đó giúp bạn theo đuổi mục tiêu tài chính của mình một cách hiệu quả nhất.

Chúc bạn thành công!